Hard Disk Arızaları
Veri kurtarma iÅŸlemi üst düzey deneyim ve bilgi isteyen bir alandır. Öncelikle ÅŸunu bilmelisiniz ki bilgisayar teknolojisi uçsuz-bucaksız bir dünya, teknolojinin geliÅŸme hızı açısından dipsiz bir kuyu gibidir. Milyonlarca mühendis, her gün yeni bir teknoloji üretmekte ve eskisi raflara kaldırılmaktadır. Böyle bir durumda, yeni üretilen teknoloji hakkında yeterli bilgi olmadan yapılan müdahaleler, onarılabilecek cihazların bozulmasına sebep olmaktadır. Gerekli bilgi-donanım ve tecrübe olmadan cihazlarınıza kesinlikle müdahale etmeyin. Çünkü; müdahale edilen cihaz büyük bir ihtimalle onarılamaz ÅŸekilde bozulacaktır. KarşılaÅŸtığınız hard disk sorunlarını çözmek için bu sayfayı sonuna kadar kavrayarak okumalısınız.
Bu tür sorunlarla karşılaÅŸan insanların yapacağı en önemli ÅŸey, bu konuda gerçekten uzman kiÅŸilerden gerekli bilgiyi alıp veri kurtarma iÅŸleme giriÅŸmeleridir. Bu bilgiye sahip olduÄŸundan emin olduÄŸum ya da olacağım birisi var mı diye kendinize sorabilirsiniz.
​
Ä°ÅŸte bunun için bu web sayfasını açma gereÄŸi duydum. Burada aradığınız soruların cevaplarını en saÄŸlıklı ÅŸekilde bulabileceÄŸiniz gibi, ayrıca çözümlerini de bulacak ve bunları tecrübe edindikten sonrada emin olacaksınız. Hard disk arızalarını çözmek, gerçekten zor bir süreçtir. Bu tür sorunlar karşısında atılacak en saÄŸlıklı ilk adım, hard diskin arızasının analizinin en doÄŸru ÅŸekilde yapılabilmesidir. Hard disk arızalarında, sayısız arıza ÅŸekli ve çeÅŸidi mevcuttur. Müdahale iÅŸlemi, uzman bir doktorun hastasını muayene ettikten sonra, o hastaya vereceÄŸi ilaç veyahut tedavi yönteminin ve ÅŸeklinin en doÄŸru olanına karar vermesi gibidir. Buda yeterli bilgi ve tecrübe gerektirir. Bilgi ve tecrübe sahibi bir uzaman gözü ile analizi en doÄŸru ÅŸekilde yapmadığınız takdirde cihazınız zarar görebilir.
​
Hard Disk Nedir ve Nasıl Çalışır?
​
Hard diskin ne olduÄŸunu ve nasıl çalıştığını bilmeden yapılan iÅŸlemler çalışan hard diskinizin bozulması demektir. Bunun için öncelikle bilgisayarımızın önemli bileÅŸenlerinden olan hard diski iyi tanımalısınız. Hard disk hakkındaki tüm detayları aÅŸağıdaki web sitesinden öÄŸrenebilirsiniz. Hard disk düÅŸündüÄŸünüzden ve bildiÄŸinizden daha hassas bir cihazdır.
​
https://www.tekniknokta.com.tr/bir-harddiskin-anatomisi/
​
Hard Disk Arızası ÇeÅŸitleri
1- PCB Kartının Arızalanması (Elektronik Devre(PCB) Kartı üzerindeki devre elamanlarının bozulması)
Bu arıza görülen hard disklerde yapılabilecek tek iÅŸlem, orijinalinin aynısı bir elektronik tabla takılmasıdır.
Bu tür arızalarda hard riskinizin PCB kartını
deÄŸiÅŸtirme, hard diskinizin yenisinden daha
pahallıya mal olmaktadır. Kartı değiştirseniz
bile, yeni takılan kart üzerindeki firmware
yazılımının güncellemesi gerekmektedir. Bu
iÅŸlemler üst düzey uzmanlık istemektedir.
​
​
2- Kafa Atma ve Veri Okuyamama Arızası. (Veriyi yazan ve okuyan elemanın bozulması veya yerinden oynaması)
Bu arıza görülen hard disklerde yapılabilecek iÅŸlem, orijinalinin aynısı bir Okuma/Yazma kafası takılmasıdır.
Hard disklerinizi kesinlikle yere düÅŸürmeyin. Yere düÅŸen hard disklerde kafa atma sorunu oluÅŸabilir.
​
Kafa atma arızasını düzeltmekte üst düzey bilgi ve tecrübe
gerektirir. Bu tür arızaları kendi başınıza düzeltmeye
çalışmayınız. Bu alanda en iyi firma ya da teknisyenlerle bu
tür arızalar çözülebilir. Çalışan ve düzeltilme ihtimali olan
hard diskinizi geri dönderilemez ÅŸekilde bozabilirsiniz.
Çünkü bazı hard disklerin kafa ve veri diski üzerindeki tabla
söküldüÄŸü andan itibaren çalışmaz hale gelebilmektedir.
Sıfır hard diskler üzerinde tabla sökülmüÅŸ ve hiç bir iÅŸlem
yapılmadan tabla geri takıldığı halde çalışan hard disk kafa
atmaya baÅŸlamış ve çalışmamıştır.
3- Yazılım [(MBR KütüÄŸü ve Bölüm(Partition) Tablosu)] Arızası.
Bu arıza çeÅŸitli ÅŸekillerde oluÅŸmaktadır. Elektrik kesilmesi, hard diski bilgisayardan güvenli olmayan sökme ve takma iÅŸlemlerinde. Ayrıca
hard disk üzerinde çeÅŸitli yazılımlarla yapılan müdahale ve iÅŸlemlerde. (Hard disk bölme, dönüÅŸtürme, biçimlendirme...vb.)
​
Ülkemizdeki genç neslin zeka seviyesi ve merakları takdire ÅŸayandır . Bu özellikler birçok yönden çok güzel bir ÅŸeydir. Fakat,
baÅŸarının sırrının tecrübe ile sabit olduÄŸu da bilinen bir gerçektir. Özellikle bilgisayarlardaki yazılımlara yapılacak müdahaleler üst
düzeyde bilgi ve tecrübe gerektirmektedir. Burada söylediklerim, 20 yılla yakın bir zaman boyunca bilgisayar ve yazılım üzerinde
çalışarak edindiÄŸim tecrübeyle sabittir. MBR kütüÄŸü ve bölüm tablosu arızalarında ilk yapmanız gereken iÅŸlem hard diskinize çekdisk
onarımı yapmaktır. AÅŸağıda görüldüÄŸü gibi Bilgisayar'in içerisine girerek sorunlu hard diskin üzerine gelin ve saÄŸ klik yapıp
Özellikleri seçin Araçlar'ı seçin, Åžimdi denetle 'yi açın ve Disk denetimi seçenekleri kısmındaki iki kutucuÄŸu iÅŸaretledikten sonra
BaÅŸlat butonuna basın. Bu iÅŸlem sistem hatalarını ve bozuk sektörleri düzeltir. 1 Tb bir hard diskte iÅŸlem bir-bir buçuk saat sürer.
​
​
​
​
​
​
​
​
​
​
​
​
​
​
​
​
​
​
​
​
​
​
​
​
​
Eğer bunu yapamıyor iseniz. Dos komutunu kullanarak denemelisiniz.
Örnek: Bilgisayarın sol alt köÅŸesindeki BaÅŸlat'ı seçin Çalıştır'a cmd yazın ve Yönetici olarak çalıştır deyin. AÅŸağıda saÄŸ tarafta görülen
cmd ekranı açılır. Bu ekrana chkdsk R: /r yazın. R harfi sorunlu hard diskimize atanan alfabetik sıra numarasıdır. Sizin hard diskinizde
bu numara baÅŸka bir harf olabilir. Hard diskinizin yanında ( ) parantez içerisinde yazan harftir yazmanız gereken harf. EÄŸer bu sektör
onarma iÅŸlemini gerçekleÅŸtirebilir iseniz, hard diskiniz düzelebilir. Bu iÅŸlem yapılamayan hard disklerde MBR kütüÄŸü ve Bölüm Tablosu
yalnızca Onarma programları ile onarılabilir. (R:boşluk/r) şeklinde olmalıdır.
​
​
​
​
​
​
​
​
​
​
​
​
​
​
​
Çek disk iÅŸlemini yaptıramadığımız hard disklerde hem sistem ve bozuk sektör hatası hem de MBR kütüÄŸü ve Bölüm Tablosu
arızası vardır. Bu tür durumlarda onarma programları dahi bazen iÅŸe yaramamaktadır.
Ä°nternet üzerinde okuduÄŸunuz ve gördüÄŸünüz her kurtarama yazılımının istediÄŸiniz en iyi sonucu vereceÄŸini düÅŸünmeyiniz sakın.
Ä°çinde bulunduÄŸumuz 2017 tarihi itibariyle dünyada bu iÅŸi en iyi yapan yalnızca üç dört firma mevcuttur. Bu firmaların yazılımları
istenilen sonuçları vermektedir. AÅŸağıdaki firmalar bu alanda en baÅŸarılı olan firmalardır.
1- EaseUS : https://www.easeus.com/
EaseUS hard disk bölme, hard disk onarma, veri kurtarma ve hard disk yönetme iÅŸlemlerinde çok iyidir. Özellikle
veri ve hard disk kurtarmada iyidir.
2- MiniTool : https://www.minitool.com/
MiniTool hard bölme, hard disk onarma, veri kurtarma ve hard disk yönetme iÅŸlemlerinde çok iyidir. Özellikle hard
disk boyutlandırmada en iyi yazılımlardan birisidir. Hard diskte veri kaybı yaşanmadan boyutlandırma
yapabilmektedir. Fiyatı oldukça yüksektir.
3- Eassos : http://www.eassos.com/
Eassos'da hard disk yönetmede çok iyidir. Fakat kullanımı biraz zordur.
4- AOMEI : https://www.aomeitech.com/
AOMEI'de MiniTool ve EsaseUS gibi alanında en iyi ve fiyatı yüksek yazılımlardandır.
​
Yukarıdaki firmaların bir kaç çeÅŸit yazılımları mevcuttur. Bu yazılımlar; veri kurtarma, hard disk onarma, hard disk bölme,
hard disk yedekleme ve yönetme yazılımlarıdır. Firmaların yazılımlarında hem artıları hem de eksileri vardır. Birinin en iyi yaptığı
iÅŸi diÄŸerinin yapamaması gibi. Yazılımlarındaki bu özel yetenekleri, o yazılımları kullandığınızda sizde göreceksiniz. Bu yazılımlar hard
disklerin arıza çeÅŸidi ve ÅŸekline göre kullanılmaktadırlar. Arıza ÅŸekline ve çeÅŸidine göre yazılım seçimi deÄŸiÅŸiklik arz etmektedir.
Veri kurtarama iÅŸlemi MBR KütüÄŸü ve Bölüm Tablosu tamamen bozulmuÅŸ ve kurtarılamayan hard disklere uygulanır. Onarma
yazılımları ise bölümleri kontrol etmek ve MBR KütüÄŸü ve Bölüm Tablosu arızalanmış hard diskleri onarmak için kullanılmaktadır.
​
MBR (Master Boot Record); disk bölümlerini yönetmek için kullanılan bir sistemdir. Hard diske yapılan tüm iÅŸlemleri kayıt
altında tutan ve bu kayıtlardan o hard diski kontrol eden bir sistem. Bu günlerde ise bu sistemden daha yetenekli olan GPT sistemi
üretilmiÅŸ ve kullanıma sunulmuÅŸtur.
Örnek:
Kısaca özetlemek gerekirse, bir yada bir kaç deponuz olduÄŸunu düÅŸünün, bu depoları idare eden bir ÅŸahıs tarafından içeri giren
ve çıkan her ürün kayıt altında tutulmakta ve siz istediÄŸiniz zaman bu kayıtlara ulaÅŸabilmekte ve ürünleri istediÄŸiniz gibi kontrol
etmektesiniz. Ä°ÅŸte hard disklerde MBR sistemi ile yapılan iÅŸlemler, örneÄŸimizdeki gibidir.
Yani, hard diskinizi bölmeniz, üzerinde bir kaç bölüm oluÅŸturmanız ve içerisine kopyaladığınız ve sildiÄŸiniz her veri bir fihriste
tutulmakta ve bu fihrist vasıtası ile siz istediÄŸiniz bilgilere ulaÅŸabilmektesiniz. Özellikle RAW olan hard disklerde bu fhrist arızalandığı
için hard diskin içerisindeki verilere ulaşılamamaktadır. RAW olan hard diskleri biçimlendirmeyin ve kesinlikle üzerine bir ÅŸey
yazmayın. Çünkü, içerisindeki verileriniz %100 saÄŸlamdır. Kurtarılabilirler.
Sol tarafta gördüÄŸünüz resimde MBR sistemi ile hard disklerin yalnızca
dört bölüme ayrılabileceÄŸi gösterilmektedir. Her bölümün boyutu 1Tb
olmak koÅŸulu ile. Yani 4Tb boyutundaki hard diski her bölümü 1Tb
olmak üzere dört eÅŸit parçaya bölebilirsiniz.
​
​
​
​
​
​
4- Bozuk Alan(bad sektör) Arızası.
Bu arıza çeÅŸitli ÅŸekillerde oluÅŸmaktadır. Elektrik kesilmesi, hard diski bilgisayardan güvenli olmayan sökme ve takma iÅŸlemlerinde.
Ayrıca hard disk üzerinde çeÅŸitli yazılımlarla yapılan müdahale ve iÅŸlemlerde. (Hard disk bölme, dönüÅŸtürme, biçimlendirme...vb.).
​
​
AÅŸağıdaki web sayfasında da hard diskler hakkında bilgi edinebilirsiniz. Hard disk üretim videosu da altındaki
web sayfasındadır. Günümüzde hard diskler kuvars kristallerinden oluÅŸan cam plakalardan yapılmaktadır. Hard disk kafası
ile plaka arasında 0.07mm (milimetre) boÅŸluk bulunmaktadır. Kafalar plakanın dönerken yarattığı 0.07mm inceliÄŸindeki hava
akımı ile havada dururlar. Plakaya deÄŸmeden manyetik yazma iÅŸlemini gerçekleÅŸtirirler.
​
​
​
​
​
​
​
​
​
​
​
​
​
​
​
​
​
https://www.youtube.com/watch?v=9XaQ2h4hBTA
​
https://tr.wikipedia.org/wiki/Sabit_disk
​
Yukarıda, saÄŸ tarafta gördüÄŸünüz resim bir hard disk plakasının yapısını göstermektedir. Bir plaka resimde görüldüÄŸü
ÅŸekilde dört katmandan oluÅŸmaktadır. Sürekli formatlanan ve üzerine yazma iÅŸlemi yapılan hard disklerde zamanla bozuk
alan dediÄŸimiz(bad sektör) oluÅŸur. Bu tür hard diskleri düzeltmenin en saÄŸlıklı ve kesin yolu orijinal sıfır plakalar
takılmasıdır. Bu iÅŸlem bir tüketici için yüksek maliyet ödemek demektir. Birçok insan bu maliyeti karşılayamaz. Astarı
yüzünden pahalıya gelir.
​
DiÄŸer bir yöntem ise hard disk plakasının üzerindeki bozuk alanların onarılmasıdır. Bu yöntem her zaman yüzde yüz
sonuç vermez. Çünkü; bazı hard disklerde plaka üzerinde oluÅŸmuÅŸ bozuk alanlar çoÄŸu zaman yazılımlarla da düzeltilemezler.
Bad sektör arızası çok az olan kaliteli hard disklerde sonuç %50 ile %100 arasında deÄŸiÅŸmektedir. Bu oran hard diskin
kullanım süresine, formatlanma sayısına ve kalitesine göre deÄŸiÅŸmektedir.
​
Asıl iÅŸlem ise, saÄŸlıklı olan hard diskinizi sıfırlamak ve üzerindeki bozuk alanlarda dahil olmak üzere fabrikadan çıktığı
gün ki gibi temiz hale getirmektir. Bu iÅŸlem tüm hard diskin sıfırlanması demektir.HD Regenaratör yada bu gibi
programlarla yaptığınız iÅŸlem %100 sonuç vermez. Dünyada bu iÅŸin uzmanlarının kullandığı yöntem iki çeÅŸittir. Sıfırlama
iÅŸlemini lisanslı bir kaç program yapabilmektedir.
​
1- DoD 5220.22-M (3 passes) ve
2- DoD 5220.28-STD (7 passes) yöntemleri.
Nedir bu yöntemler ve nasıl çalışırlar. 1'ci sıradaki yöntem, hard diske 0 ile 1 ve rastgele rakamlar yazılarak hard disk
plakası üzerindeki tüm katmanları geri döndürülemez ÅŸekilde temizlenir. Bu yöntemler kullanıldığında, o hard disk
üzerindeki hiç bir veri kesinlikle kurtarılamaz.
​
DoD 5220.22-M Ä°ÅŸleminde Yazma Yöntemi:
GeçiÅŸ 1: 0 yazar ve yazmayı durdurur.
Pass 2 : 1 yazar ve yazmayı durdurur.
Pass 3 : Rastgele bir karakter yazar ve yazmayı durdurur. Bu yöntem dünyada kullanılan en saÄŸlıklı ve %100 sonuç veren
yöntemdir. Ä°kinci sıradaki yöntem uzmanlar tarafından pek kullanılmaz.
AÅŸağıda isimleri yazılı yazılımlar bu konuda en iyileridir. Bu yazılımımlar ücretlidir ve pahalıdırlar.
​
1- MiniTool : https://www.minitool.com/
MiniTool'da her iki yöntem de lisanslıdır ve hard disk sıfırlamada en iyisidir. Sıfırlama iÅŸlemini
öÄŸrenebilmek için Hard Disk Sıfırlama bölümünü inceleyin.
2- Active Killdisk : http://www.killdisk.com/
MiniTool kadar iyi olmasa da Wipe Disk iÅŸlemi için kullanılabilecek bir programdır.
3- EaseUS : https://www.easeus.com/
EaseUS firmasındaki yazılımda DoD 5220.22-M (3 passes) lisansı ve yöntemi yoktur. EasseUS standart
sıfırlama(Wipe Disk) yöntemini kullanmaktadır.
Hard disklerdeki bozuk alan taraması ve tespiti için, kullanabileceÄŸiniz en kaliteli program: Eassos PartitionGuru
programıdır. Görsel ara yüzü bilgilendirici ve. aydınlatıcıdır.
1- Eassos : http://www.eassos.com/partitionguru.php
5- Kalitesiz Ürün YetersizliÄŸi Arızası.
Bu arıza ise ucuz hard disklerdeki parçaların kalitesiz olması ve zamanla oluÅŸan metal yorgunluÄŸu, parça deformasyonu sonucu
oluÅŸmaktadır. Çözümü maalesef yoktur.
6- S.M.A.R.T.[(Self-Monitoring, Analysis and Reporting Technology; ((Kendi kendini) Ä°zleme, analiz etme ve raporlama
teknolojisi.))] Arızası.
Bu arıza görülen hard disklerde yapılabilecek iÅŸlem, orijinalinin aynısı bir elektronik tabla takılmasıdır.
S.M.A.R.T. hatası veren hard disklerin ivedilikle deÄŸiÅŸtirilmesinde yarar vardır. Çünkü; hard diskiniz yüzde yüz bozulmak
üzeredir. Hard disk arızasını gösteren en kaliteli programın linki aÅŸağıdadır. Bu program ile hard diskinizin saÄŸlık
durumunu ve S.M.A.R.T. arızası olup olmadığını öÄŸrenebilirsiniz. Bunun için Hard Disk SaÄŸlık Testi bölümünü inceleyin.
1- HD Sentinel : https://www.hdsentinel.com/
Yakarıda saydığımız arızalar, hard disklerde görülen genel arızalardır. Bunların çözümleri elbette ki vardır. Fakat arıza
oluÅŸmadan önce gerekli tedbirler alınmadığı zaman, arızayı giderme iÅŸlemi için çok yüksek meblaÄŸlar ödemek zorunda kalabilirsiniz.
Yakarıda saydığımız arızalar ve bu arızaları nasıl çözebileceÄŸinizi, hangi programları ve o programları nasıl kullanabileceÄŸinizi
öÄŸrenmek için e-maileme mesaj atarak bilgi ve yardım isteyebilirsiniz.
​
E-mail: doganayberk@hotmail.com